Waldemar Chorążyczewski - Czy w archiwach bieżących przechowuje się zespoły archiwalne?


Ukazujące się w ostatnich latach podręczniki postępowania z dokumentacją w instytucjach, w tym w ich archiwach zakładowych (bieżących), dopuszczają możliwość istnienia w tych archiwach zespołów archiwalnych, a także wchodzenia do zespołów archiwalnych prócz materiałów archiwalnych także dokumentacji niearchiwalnej. Jest to sprzeczne z klasycznymi definicjami zespołu archiwalnego, z całym ciągiem rozwojowym archiwistyki nie tylko polskiej, ale też powszechnej. Ujęcie proponowane przez autorów podręczników tzw. archiwistyki praktycznej ma być odpowiedzią na potrzebę dydaktyczną. Archiwiści zakładowi stykają się w swoich archiwach z dokumentacją wytworzoną przez różnych aktotwórców i muszą wiedzieć, że dokumentację tę należy od siebie oddzielać. Rodzi się problem jak nazwać te oddzielone od siebie partie dokumentacji różnych twórców. Autorzy podręczników poddanych krytyce proponują, by analogicznie do archiwów historycznych były to zespoły archiwalne. Tymczasem można sięgnąć po zapomniany termin "zespół dokumentacyjny" oznaczający całość dokumentacji jednego odrębnego twórcy. Problem pozostaje mimo to otwarty.

Uwaga po latach: Nie wiem czemu uznałem pisząc ten artykuł, że jest jakiś problem z nazwaniem dokumentacji jednego twórcy przed archiwizacją wieczystą. Chyba dlatego, że niewłaściwie postawiłem pytanie. Przecież nie chodzi o nazwanie odrębnych partii dokumentacji różnych twórców w archiwum bieżącym, ale właśnie, jak napisałem w pierwszym zdaniu tej uwagi po latach, o nazwanie dokumentacji przed archiwizacją. Odpowiedź znajduje się w pierwotnej polskiej definicji zespołu archiwalnego jako zarchiwizowanej registratury urzędu. Przypomnieć też wypada konstatację Kazimierza Konarskiego, iż w kancelarii są akta, w składnicy akt registratura, a w archiwum zespół archiwalny. A zatem archiwiści zakładowi mają oddzielać od siebie nie zespoły archiwalne, a registratury.