Urbanowiczowie herbu Łabędź

Rodzina Urbanowiczów, Piotropol 1926 rok.

    Rodzina Urbanowiczów od wieków była zasiedziała w Wielkim Księstwie Litewskim. Urbanowiczowie pojawiają się w powiecie oszmiańskim już w 1547 roku. Są podobno jednego pochodzenia z Pileckimi. Pieczętują się oni Łabędziem - stanowiącym odmianę Dunina. Herb wyobraża srebrnego łabędzia na niebieskiej wodzie, znajdującej się u dołu czerwonej tarczy. Łabędź obrócony jest w prawo. Linia Urbanowiczów, o której tu będzie mowa, od wielu pokoleń zamieszkiwała wieś i okolicę Powarpie położoną niedaleko od Bujwidz. Tu od wieków posiadała też pewną  własność ziemską. Jak wspomina najmłodsza córka Stanisława Urbanowicza i Tekli z Mickiewiczów, Irena, Powarpie były "skansenem" szlachetczyzny. Jeszcze w pierwszej połowie XX wieku, w latach 30tych, zwracano się tam do siebie po szlachecku per "Wać Pan". Sam Stanisław Urbanowicz nosił klasyczną wysoką "rogatywkę-konfederatkę" z miękkim denkiem, która to upowszechniła się po powstaniach narodowych, a wcześniej stanowiła część szlacheckiego stroju i noszono ją do kontusza. Na początku XX wieku, do wybuchu II wojny światowej w Powarpiach j gospodarowało rodzeństwo Stanisława. Jak wspominał Wincenty Urbanowicz (syn Stanisława i Tekli), przed wojną, w kościele parafialnym znajdowały się księgi metrykalne, w których znaleźć można było dane genealogiczne dotyczące członków tej rodziny sięgające wstecz ponad 200 lat. Czy archiwalia te przetrwały II wojnę światową tego niestety nie wiemy.

Powarpie i okolica

    Niewiele wiadomo na temat rodzeństwa samego Stanisława. Posiadał  on czterech braci: Jana, Józefa, Zygmunta i Wincentego. Jeden z nich (który?) miał syna Alfonsa. Ów posiadał dwie córki: Wandę, która wyszła za mąż za pana Kwiatkowskiego oraz Jadwigę, zaślubioną za pana Borkowskiego. Rodzina tego drugiego posiadała dużą księgarnie w samym centrum Wilna.

 Stanisław Urbanowicz (syn Onufrego)i jego żona Tekla z Mickiewiczów

    Urbanowiczowie pielęgnowali tradycje niepodległościowe. Wielu członków tej rodziny było gorącymi zwolennikami Marszałka Józefa Piłsudskiego. Uczestniczyli w wojnie polsko-bolszewickiej, a także brali czynny udział w walce z okupantem sowieckim i niemieckim w czasie II wojny światowej. Działali bardzo aktywnie w wileńskim harcerstwie (V drużyna żeńska gimnazjum E. Orzeszkowej oraz słynna Czarna 13-tka - męska drużyna giminazjum. J. Lelewela w Wilnie)

Józef, Maria i Bronisława, dzieci Stanisława Urbanowicza i Tekli z Mickiewiczów

    Stanisław Urbanowicz (1863-1951) urodził się w Powarpiach i był synem Onufrego oraz Teresy z Korwin-Piotrowskich.  Stanisław pod koniec XIX wieku ożenił się z Teklę z Mickiewiczów (1872-1953) herbu Poraj. Była ona podobno spokrewniona z samym wieszczem Adamem (Jerzy Jankowski w swoim krótkim opracowaniu (maszynopis) podaje, że: "dziad Adama był bratem pradziada Tekli" - nie jest to jednak potwierdzone dokumentami). Tekla była znacznie młodsza od swojego męża. Poznali się oni w Wilnie, gdzie Stanisław był właścicielem sklepu-składu mieszczącego się w dawnym budynku miejskiego ratusza. Zatrudnił u siebie młodziutką Teklę, która pomagała mu prowadzić finanse firmy. Stanisław sprowadzał różne towary z głębi Rosji, które odsprzedawał następnie z dobrym zyskiem w Wilnie i jego okolicach (miał też sklep w miejscowości Postawy). Sam stanu wolnego, zauroczony młodziutką Teklą, jej oddaniem pracy, uczciwością i poświęceniem, poprosił rodziców dziewczyny o jej rękę. Oświadczyny zostały przyjęte zarówno przez rodziców, jak i przez samą zainteresowaną z wielkim entuzjazmem.  Z małżeństwa tego urodziło się aż 13-cioro dzieci, choć nie wszystkie z nich dożyły wieku dorosłego. Niektóre zmarły jeszcze w niemowlęctwie. Większość z dzieci urodziła się w folwarku Piotropol. Byli to: pierworodny syn tej pary STANISŁAW (ur. 1891 r.), który zmarł jeszcze w niemowlęctwie, następnie urodziła się STANISŁAWA (1893 -1997), która poślubiła Jana Ambrożewicza (Jan przed wojną był zawodowym żołnierzem w pułku saperów w Wilnie), z którym miała syna Antoniego i córkę Helenę. Dzieci zawarły związki małżeńskie, a Antoni zapoczątkował licznie rozrodzoną linię Ambrożewiczow, spokrewnioną z Urbanowiczami. Jako trzecia przyszła na świat córka BRONISŁAWA (1895-1986), która wyszła za mąż za Adama Jankowskiego (przed wojną mieszkali w Wornianach). Z tego małżeństwa urodziło się dwoje dzieci Mirosława i Jerzy. BOLESŁAW (1895 - ok.1975) był z kolei ojcem Zbigniewa i Mariana. Można wspomnieć, że to właśnie Bolesław przywiózł na Wileńszczyznę rodzinę Ambrożewiczów z Petersburga. Obydwaj jego synowie mają dość liczne rodziny. CZESŁAW (1900 - zm. w latach 70tych) w okresie międzywojennym wyjechał do Argentyny. Tam mieszkał w Buenos Aires i dorobił się fabryczki odlewów aluminiowych oraz narzędzi stolarskich. Zmarł na obczyźnie. Wcześniej był żonaty z Alina Naruszewicz (zmarła przed wojną na gruźlicę, jej rodzina posiadała majątek Powoksza oddalony o ok. 10 km od Piotropola), z którą miał córkę Zofie (zmarła w Toruniu). Kolejnym dzieckiem Stanisława i Tekli był ANDRZEJ (1901-1907) zmarły w dzieciństwie, potem urodził się JÓZEF (1904 - 1987), który ożenił się z Janiną Brzozowską (jej rodzina posiadała majątek Trokienniki niedaleko Piotropola i Bystrzycy oraz bank w Wilnie). Z tego małżeństwa urodziła się córka Krystyna (1931-1991) - od jej imienia pochodziła nazwa folwarku Krystianów, który został wydzielony z części Piotropola. Krystyna po rozwodzie żyła samotnie zajmując się pisaniem powieści. Była bardzo oryginalną kobietą, przez pewien czas prowadziła nawet biuro matrymonialne. Zmarła bezpotomnie we Wrocławiu. WINCENTY (1905-1944?) - legionista, w wieku 15 lat  uciekł z domu by służyć w legionach (pomagał przy taborach), żołnierz AK - szwadronu konnego V Wileńskiej Brygady AK, szef siatki konspiracyjnej w Wornianach, aresztowany i zamordowany przez sowietów. Był on ożeniony ze Stanisławą Purkiewicz (nauczycielką) i miał z nią troje dzieci: syna Bogusława i dwie córki Teresę oraz Alicję. MARIA (1907-2002) wyszła za mąż za Czesława Karola Kozłowskiego. Urodziła syna Czesława Feliksa oraz córkę Marię. IRENA (1909-1913) i JANINA ( 1911-1914) zmarły przedwcześnie w dzieciństwie. Syn JAN (1913-1947), żołnierz V Brygady AK zginął w sowieckim łagrze w Komii CCCP. Był żonaty z Ireną Pietkiewiczówną. Małżeństwo jednak nie przetrwało. Nie pozostawił po sobie potomstwa. Najmłodsza córka IRENA (1917) wyszła za mąż za lekarza weterynarii Wita Małunowicza. Prowadził on praktykę weterynaryjną w  Wilnie. Gabinet mieścił się przy ulicy Mostowej. Z tego małżeństwa urodziło się dwoje dzieci: syn Andrzeja i córka Ewa. 

    Jak wynika z powyżej przytoczonych danych współcześnie rodzina Urbanowiczów może poszczycić się licznymi potomkami i krewnymi.

Maria Kozłowska z Urbanowiczów z prawnukiem Michałem Tomaszem (koniec lat 90tych)

Na podstawie zapisków Jerzego Jankowskiego oraz informacji Ireny Małunowicz z Urbanowiczów.

Strona jest częścią serwisu "Strony Kozłowskich herbu Kozłowski", http://www.biol.uni.torun.pl/~kozlow/gen/index.htm

 Autor: Tomasz Kozłowski. Prawa do treści i ikonografii zastrzeżone! Wykorzystanie tekstu, jego fragmentów oraz zdjęć każdorazowo wymaga zgody autora.