Dane dotyczące struktury bilansu masy lodowca Waldemara uzyskano na podstawie bezpośrednich pomiarów terenowych prowadzonych w latach 1996-2002. Głównym źródłem informacji na temat wielkości bilansu masy lodowców świata i Svalbardu jest "Glacier mass balance bulletin" wydawany przez IAHS(ICSI)/UNEP/UNESCO w ramach WGMS, w którym przedstawiane są dane dotyczące kilkunastu lodowców świata objętych systematycznymi badaniami bilansu. Ponadto istnieje wiele publikacji opisujących bilans masy lodowców poszczególnych regionów archipelagu. Oparto się także na pracy Jani i Hagena (1996). W wielu przypadkach dane są niekompletne, szczególnie jeśli chodzi o bilans letni i zimowy. Dlatego dokonano także analizy wielkości składników bilansowych w różnych okresach czasu dla poszczególnych lodowców.
Średni bilans masy lodowca Waldemara (NW Spitsbergen) w latach 1996-2002 wyniósł -49,3 cm e.w.. Pozytywna wartość wystąpiła jedynie w roku bilansowym 1996 i wyniosła +2,2 cm e.w.. Była ona spowodowana przede wszystkim dużą zimową akumulacją śniegu, która była najwyższa w całym analizowanym okresie. Również w roku 2002 akumulacja śniegu była duża, ale wyższa od przeciętnej ablacja letnia, spowodowała, że bilans masy w tym roku był wyraźnie ujemny (-51,4 cm e.w.). W pozostałych latach decydującą rolę w ukształtowaniu wielkości bilansu masy odegrały warunki pogodowe panujące w okresie letnim W roku 2002 wartość bilansu masy była najbardziej zbliżona do średniej wieloletniej. Największe różnice wartości bilansu masy od średniej wieloletniej stwierdzono w roku: 1996, 1998 i 2001. Były to lata o odmiennych warunkach pogodowych, charakteryzujące się dużą zimową akumulacją śniegu lub podwyższoną średnią temperaturą powietrza w okresie letnim. Monitoringiem bilansu masy na obszarze Svalbardu objętych było kilkanaście lodowców. Serie pomiarowe dłuższe od 1 roku posiadają lodowce: Finsterwalder (1950-1966), Bogger (1975-1986), Austre Brogger (od 1966), Midre Loven (od 1997), Kongsvegen (od 1987), Bertil (1975-1985), Longyear (1977-1982), Daud (1976-1983), Voring (1966-1991), Gronfjord (1986-1991), Fridtjov (1987-1991), Hans (od 1989), Irena (od 2001) oraz Waldemar (od 1996).
Bilans letni większości lodowców Svalbardu w poszczególnych latach wynosił ponad -100 cm e.w.. Najmniejszymi wartościami charakteryzowały się lodowce Austre Gronfjord, Bogger i Kongsvegen. Największą wartość ablacji w okresie badawczym odnotowano w przypadku lodowca Voringa, a najmniejszą w przypadku Kongsvegen. Najbardziej zbliżonymi do lodowca Waldemara średnimi wartościami ablacji z wielolecia charakteryzują się lodowce: Midre Loven, Austre Brogger, Bogger, Fridtjov i Longyear. Za wyjątkiem lodowca Fridtjov wszystkie posiadają bardzo małe powierzchnie. Można więc przyjąć, że ablacja letnia niewielkich lodowców dolinnych Svalbardu wynosi średnio około -100 cm e.w.. Zimowa akumulacja śniegu charakteryzowała się mniejszą zmiennością w czasie, niż ablacja. Najmniejsze wartości stwierdzono na przełomie lat 70-tych i 80-tych. Natomiast od połowy lat 80-tych średnia miąższość pokrywy śnieżnej wyraźnie się zwiększała. Zwraca uwagę fakt, że największym zimowym bilansem odznaczały się lodowce rejonu Kongsfjordu. Średni bilans zimowy lodowców tego obszaru we wszystkich analizowanych latach wyniósł 71 cm e.w., podczas gdy dla wszystkich lodowców 67 cm e.w..

Rys. 1. Bilans masy lodowca Waldemara na tle lodowców regionu Kongsfjordu w latach 1996-1999. 1 - Austre Brogger, 2 - Midre Loven, 3 - Kongsvegen, 4 - Waldemar.

Bilans masy lodowców Svalbardu odznacza się wyraźnie ujemnym trendem. Przeważają wartości ujemne, jednak w niektórych latach większość lodowców posiadała również bilans dodatni. Takim rokiem był 1982, gdzie dodatni bilans posiadały lodowce: Midre Loven, Bogger i Longyear, a inne zrównoważony. Drugim takim rokiem był 1987, w czasie którego pozytywny bilans masy wykazywały wszystkie lodowce regionu Kongsfjordu. Podobna sytuacja wystąpiła w roku 1991 i 1996. Dodatnim bilansem masy w roku 1996 charakteryzował się także lodowiec Waldemara (+2,2 cm ew.). Jedynym lodowcem, który odznaczał się przeważnie dodatnimi wartościami bilansu w całym okresie był Kongsvegen.
Najbardziej zbliżone do lodowca Waldemara wartości bilansu netto w analizowanym okresie posiadały lodowce regionu Kongsfjordu: Midre Loven i Austre Brogger. Ich średni bilans w latach 1996-1998 wyniósł odpowiednio -33 cm e.w. i -58 cm e.w. (rys. 1). Z kolei w latach 1996-1999 bilans masy lodowca Austre Brogger wyniósł -53 cm e.w., podczas gdy dla lodowca Waldemara w tym okresie oszacowano go na -49 cm e.w.. Lodowce te charakteryzują się wyraźnie ujemnym bilansem w wieloleciu.
W ostatnich latach systematycznymi badaniami bilansu masy na Svalbardzie objętych jest 5 lodowców: Midre Loven, Austre Brogger, Kongsvegen, Hans i Waldemar. Bilans masy netto za okres 30 lat lodowców Austre Brogger i Midre Loven wyniósł odpowiednio -44 i -35 cm e.w.. Średni bilans lodowca Kongsvegen od roku 1987 do 1998 wyniósł +6 cm e.w.. Ujemny bilans masy dwóch pierwszych lodowców związany jest z ich lokalnymi uwarunkowaniami. Natomiast dodatni bilans masy lodowca Kongsvegen związany jest z wysoko położoną, dużą powierzchnią akumulacyjną. Średni wieloletni bilans masy lodowca Waldemara (-49,3 cm e.w.) oraz wartości jego składowych bilansowych zbliżone są do innych niewielkich lodowców Svalbardu, zakończonych na lądzie.

REFERENCES
Jania J., Hagen J. O. 1996. Mass balance of Arctic Glaciers, IASC, University of Silesia, Sosnowiec-Oslo, p. 62.